Dieta MIND – pomoc w chorobie Alzheimera?

Zaburzenia funkcji poznawczych u osób starszych pojawiają się niezwykle często i są nieodwracalne, dlatego warto już w młodości zadbać o odpowiednią dietę, która pozytywnie wpłynie na nasz mózg. Istnieją badania potwierdzające wpływ wielu składników diety na starzenie się mózgu a ten artykuł pomoże zapoznać się z nie tylko z tematem choroby Alzheimera, ale również z zaleceniami żywieniowymi.

Na czym polega choroba Alzheimera?

Choroba Alzheimera jest nieuleczalną, zwyrodnieniową i postępującą chorobą ośrodkowego układu nerwowego, w wyniku której dochodzi do zaniku neuronów oraz zmniejszenia zawartości substancji przekaźnikowych w mózgu. Jedną z nich jest acetylocholina, która odgrywa podstawową rolę w procesach pamięci.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, w USA w 2010 roku było już 4,7 miliona osób powyżej 65. roku życia z rozpoznaną chorobą Alzheimera. Brak szczegółowych danych dla polskiej populacji, ale w przybliżeniu podaje się, że w 2015 roku otępieniem alzheimerowskim było dotkniętych 360–470 tysięcy osób (Raport NIK 2017: 6–8).

Liczba chorych wzrasta w kolejnych przedziałach wiekowych:

• 3% osób z chorobą Alzheimera w grupie wiekowej 65–69 lat,
• 6% w grupie 70–74 lata,
• 9% w grupie 75–79 lat,
• 23% w grupie 80–84 lata,
• 40% w grupie 85–89 lat
• 69% w grupie osób powyżej 90 lat (Raport NIK 2017: 15).

Czynniki ryzyka zwiększające możliwość zachorowania na Alzheimera

• wiek,
• płeć żeńska (ze względu na prawdopodobne zaangażowanie estrogenów w proces patologiczny),
• polimorfizm genu 19 ApoE (u 35–40% chorych z AD),
• zespół Downa,
• występowanie w rodzinie AD,
• urazy głowy,
• stosowanie hormonalnej terapii zastępczej,
• choroby naczyniowe mózgu,
• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca typu 2,
• otyłość,
• hiperlipidemia,
• zespół metaboliczny,
• nikotynizm,
• brak aktywności fizycznej,
• niskie wykształcenie,
• depresja.

Czynniki te jasno pokazują, że istnieje wiele aspektów, na które mamy wpływ stosując odpowiednią dietę, dzięki czemu zmniejszymy prawdopodobieństwo zachorowania na Alzheimera.

Choroba Alzheimera – rekomendacje dotyczące diety

Po rozpoznaniu choroby Alzheimera warto skonsultować się z dietetykiem, aby dieta była właściwie dostosowana do pacjenta. Większość to osoby starsze, które niestety mają już wiele innych chorób, dla których niezbędne jest odpowiednie dopasowanie dietoterapii. Dietetyk sprawdzi też ewentualne niedobory u pacjenta. Skupiając się jednak na samej chorobie Alzheimera zaleca się:

• sprawdzanie poziomu i suplementację wit. D3,
• podaż produktów będących źródłem witamin z grupy B np. produkty zbożowe, drożdże, mięso, ryby, jaja, brokuły, szpinak,
• u osób, u których stwierdzony został niedobór lub niskie stężenie witaminy B12 zaleca się suplementację,
• rozważenie suplementacji kwasów EPA i DHA, jeżeli z jakiejś przyczyny nie jest możliwa odpowiednia podaż w diecie,
• dieta MIND – połączenie diety śródziemnomorskiej i diety Dash czyli od lat najlepiej ocenianych diet na świecie!

Na czym polega dieta MIND?

Pierwsze badania pokazują, że osoby stosujące dietę MIND mają lepsze wyniki testów poznawczych i są obciążone mniejszym ryzykiem rozwoju choroby Alzheimera. Badania nad starzeniem się mózgu nieustannie trwają, dlatego dieta będzie cały czas udoskonalana i modyfikowana pod względem skuteczności różnych produktów. Na tę chwilę jednak skupia się ona na 15 składnikach, spośród których 5 jest niezalecanych, natomiast pozostałe są rekomendowane i należą do nich:

• warzywa zielonoliściaste,
• inne warzywa,
• orzechy,
• owoce jagodowe,
• nasiona roślin strączkowych,
• produkty pełnoziarniste,
• ryby,
• drób,
• oliwa z oliwek,
• wino.

Niezalecane produkty to:

• czerwone mięso,
• masło i margaryna,
• ser żółty,
• ciasta i słodycze,
• produkty smażone i fast food.

Podstawową zasadą diety MIND jest spożywanie naturalnej żywności z naciskiem na produkty roślinne i ograniczeniem produktów pochodzenia zwierzęcego i wszystkich, które dostarczają dużą ilość nasyconych kwasów tłuszczowych. Na naszym talerzu w dużych ilościach powinny lądować zielone warzywa takie jak jarmuż, szpinak, sałata oraz owoce jagodowe, czyli jagody, truskawki, maliny itp. Warto tutaj zwrócić uwagę na mrożonki, które są produktami jak najbardziej polecanymi. Mrożone warzywa i owoce są zbierane w najlepszym okresie dojrzałości i są zdecydowanie pełnowartościowe i możemy z nich korzystać! W diecie MIND rekomendowane jest również regularne spożycie porcji orzechów co najmniej 5 razy w tygodniu.

Podsumowując, dieta MIND jest skierowana głównie dla osób, które chorują na Alzheimera lub są zagrożone chorobami funkcji poznawczych, ale jako dietetyk rekomenduję tę dietę każdej osobie, która chce zadbać o swoje zdrowie oraz samopoczucie, bo jest to jedna z najlepszych diet zgodnych z zasadami WHO i IŻŻ oraz aktualnymi badaniami. Oczywiście osoby chore na inne choroby powinny skonsultować się z dietetykiem przez rozpoczęciem dietoterapii, aby ustalić czy taki model żywienia będzie dla nich odpowiedni.