Spis treści:
Ostatni cykl miesiączkowy związany jest z zakończeniem okresu reprodukcyjnego kobiety. Menopauza zostaje stwierdzona, gdy przez 12 miesięcy po miesiączkowaniu nie pojawia się kolejne krwawienie i nie wiąże się to z żadnymi stanami chorobowymi w organizmie. Kobiety przechodzą menopauzę zazwyczaj pomiędzy 45. a 55. rokiem życia. Okres menopauzalny dzielimy na dwie fazy – wczesną (następuje wzrost poziomu FSH, spadek poziomu AMH, ale poziom estrogenów pozostaje stabilny. Powoduje to zmiany w długości cyklu miesiączkowego) i późną (okres ten trwa nawet do 3 lat, miesiączkowania są rzadkie, występują cykle bezowulacyjne, następuje spadek poziomu estrogenów).
Jakie dolegliwości pojawiają się podczas menopauzy?
Okres menopauzy to bardzo trudny czas dla wielu kobiet. Duże wahania hormonów często niosą za sobą szereg nieprzyjemnych dolegliwości. Najczęstszymi objawami są:
- rozdrażnienie
- wahania nastroju
- występowanie uderzeń gorąca i potów
- problemy ze snem i koncentracją
- ból podczas stosunku
- obniżenie popędu seksualnego
- spadek masy, siły i wytrzymałości kości, zagrożenie osteoporozą
- zwiększone zagrożenie wystąpienia raka piersi, jajników i endometrium
- hiperandrogenizm
- wzmożone wypadanie włosów
- hirsutyzm
- trądzik
Objawy mogą utrzymywać się przez wiele lat, wpływając w istotny sposób na samopoczucie kobiety oraz znacząco obniżając jakość jej życia. Dodatkowo zmiany fizjologiczne występujące w tym okresie przyczyniają się także do wzrostu ryzyka rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, chorób metabolicznych, osteoporozy oraz niektórych nowotworów.
Dieta i suplementy przy menopauzie – jakie składniki odżywcze mogą ograniczyć objawy menopauzy?
Badania pokazują, że kobiety z nadwagą i otyłością znacznie częściej zgłaszają występowanie objawów w porównaniu do kobiet, u których BMI mieści się w granicach 19-25. Dieta w menopauzie ma wbrew pozorom bardzo duże znaczenie. Dieta wysokoenergetyczna i duża ilość kwasów tłuszczowych nasyconych przyczyniają się do zwiększenia poziomu cholesterolu we krwi, z którego syntetyzowane są hormony – estrogen i progesteron. Zbyt duża ilość syntetyzowanych estrogenów przyczynia się do namnażania komórek w żeńskich narządach płciowych. Przewlekła stymulacja jajników może przyczyniać się do powstawania przemian nowotworowych. Nadmierna podaż energii przyczynia się do odkładania tkanki tłuszczowej, gromadzą się adipocytokiny, cytokiny prozapalne, reaktywne formy tlenu. To wszystko prowadzi do zmniejszenia wrażliwości komórek na insulinę, otyłość brzuszną i dyslipidemię. Dieta przy menopauzie pomaga w walce z nieprawidłowym metabolizmem lipidów u kobiet. Z dolegliwościami z nią związanymi mogą pomóc składniki odżywcze takie jak: izoflawony, witamina D, kwas foliowy, witamina B12, wapń, kwasy tłuszczowe omega-3 oraz antyoksydanty.
Wprowadzenie zmian stylu życia kobiet w wieku okołomenopauzalnym, polegających na normalizacji masy ciała, racjonalnym odżywianiu oraz rozpoczęciu lub utrzymaniu umiarkowanej aktywności fizycznej, przyczynia się do poprawy jakości ich życia. Bardzo duże znaczenie w diecie kobiet w okresie okołomenopauzalnym ma także właściwa ilość witaminy D, kwasu foliowego oraz kwasów omega-3. Wysoka podaż witaminy D w diecie związana jest z utrzymaniem prawidłowego poziomu wapnia we krwi oraz właściwym funkcjonowaniem układu odpornościowego. Odpowiednie stężenie kwasu foliowego w organizmie może przyczyniać się do zmniejszenia nasilenia oraz częstości występowania uderzeń gorąca charakterystycznych dla okresu menopauzy. Natomiast kwasy omega-3: kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA) wspierają prawidłowe funkcjonowanie serca.
Odpowiednia podaż w diecie kobiet w okresie okołomenopauzalnym wszystkich wymienionych składników może przyczynić się do dobrego samopoczucia. Ich właściwa suplementacja może dodatkowo zmniejszać częstość występowania dokuczliwych objawów menopauzy. Również wzbogacenie codziennego jadłospisu w produkty zawierające duże ilości estrogenów pochodzenia roślinnego (fitoestrogenów), może przyczynić się do złagodzenia objawów menopauzy. Pozytywne działanie fitoestrogenów w kontekście menopauzy przypisywane jest między innymi ich strukturalnemu podobieństwu do estrogenów, dzięki czemu związki te mogą funkcjonować jako antagoniści lub agoniści receptorów estrogenowych. Bogatym źródeł fitoestrogenów jest między innymi soja oraz czerwona koniczyna. Kwiaty czerwonej koniczyny (Trifolium pratense) stanowią bardzo ważne źródło takich izoflawonów jak: formononetyny, biochaniny A, daidzeiny i genisteiny. Fitoestrogeny pozyskane z czerwonej koniczyny mogą łagodzić dolegliwości towarzyszące menopauzie, głównie poprzez zmniejszanie częstości oraz łagodzenie nasilenia uderzeń gorąca. Wysokie spożycie tych fitoestrogenów z dużym prawdopodobieństwem przyczynia się do utrzymania prawidłowej gęstości mineralnej kości. Atutem fitoestrogenów, w tym izoflawonów pochodzących z czerwonej koniczyny jest ich wysokie bezpieczeństwo. Fakt, że roślina ta nie jest poddawana modyfikacjom genetycznym oraz nie wykazuje działania alergizującego sprawia, że obecnie to właśnie czerwona koniczyna jest coraz częściej wykorzystywanym źródłem tych związków.
Bardzo często styl życia, szybkie tempo pracy, zobowiązania i stres nie pozwalają nam na dostarczanie tych wszystkich składników, dlatego suplementy na menopauzę mogą znacząco wpłynąć na poprawę samopoczucia i stanu zdrowia kobiet podczas tego okresu. Bardzo ważne jest jednak to, jakie suplementy wybierzemy. Suplementy powinny być odpowiednio badane, co w Polsce nie jest wymagane, dlatego swoim pacjentkom polecam sprawdzone sprawdzone suplementy marki LR Health&Beauty. Kapsułki Woman Phyto są dedykowane właśnie kobietom, także tym które jeszcze nie weszły w okres menopauzy, ale chcą już teraz zadbać o swoje zdrowie również w późniejszych latach. Powyżej znajdziesz etykietę tego suplementu.
Skończyłaś 45 rok życia? Sprawdź do jakich specjalistów powinnaś się udać
Na wizycie u ginekologa powinnaś stawiać się co najmniej raz w roku. Jeżeli jednak odwlekałaś ten temat to koniecznie wykonaj USG jajników i macicy oraz cytologię. Z pewnością warto też odwiedzić endokrynologa i sprawdzić poziom hormonów – estrogenu, progesteronu, LH, FSH. Aktywność fizyczna jest bardzo ważna nie tylko w młodym wieku, ale warto też spotkać się z fizjoterapeutą, który pomoże dobrać odpowiednie ćwiczenia adekwatne do kondycji i sprawności ruchowej, aby zapobiec ewentualnym kontuzjom. Przed menopauzą a już koniecznie podczas jej trwania, wskazana jest konsultacja z dietetykiem klinicznym. Dietetyk pomoże zbilansować jadłospis i zmniejszyć ryzyko pojawienia się niedoborów a także zmniejszyć nasilenie dolegliwości okołomenopauzalnych, o których pisałam wcześniej.
Masz menopauzę lub wielkimi krokami zbliżasz się do tego momentu? Zmień swój sposób odżywiania z dietetykiem klinicznym już teraz i pozbądź się nieprzyjemnych dolegliwości – wypełnij formularz